Credo posib i glymblaid enfys?

[Cardi Bach]

Wy'n cytuno'n llwyr na ddylid neidio am rym ar y cyfle cyntaf posib jest ermwyn cael grym. Dyna pam wy wedi trilio bron pob munud o bob dydd yn meddwl am hyn, ac yn trafod y peth (hyd syrffed). Om rhan i gobeithio alla i eich argyhoeddi chi nad grym er lles grym yw e - does dim byd personol gyda fi i elwa allan o'r peth.

serch hynny, yn un peth mae'r Blaid Lafur yn blaid pwdwr sydd yn colli cefnogaeth, ac wedi hen golli eu egwyddorion. O ran gwahaniaethau sylfaenol rhwng Plaid Cymru a'r Ceidwadwyr, bron gellir dweud mae'r un yw'r gwahaniaethau gyda Llafur - o ran gadael i'r farchnad rydd reoli gwasanaethau. Ond mae'r blaid Geidwadol yn blaid llawer mwy Cymreig na Llafur bellach, ac wedi datgan ambell i bolisi fyddai'n cefnogi y broses o adeiladu cenedl Gymreig. 'Lesser of two evils' chwedl y Sais.

Yn yr un modd, tra efallai fod y 'chwith' a'r 'dde' traddodiadol yn dal i gael ei drafod yn San Steffan, does dim yr un sgop i hynny yng Nghymru. Yr un bloc grant y mae'r cynulliad yn ei dderbyn pwy bynnag yw'r blaid sydd mewn grym. Does dim lle i godi neu ostwng trethi. Yn wir dyna pam fod yr etholwyr yn cyhuddo'r holl bleidiau o gael maniffestos tebyg iw gilydd, achos y gwir amdani yw does dim lot o bethau yn wahanol y gellir ei wneud - gwahaniaethau ar flaenoriaethau. Mewn perthynas goalishwn o'r fath rhaid cofio mai y Blaid fydd yn arwain.

Hefyd, fel y soniodd aelod i mi, mae hyn am fod yn hanesyddol. Am y tro cyntaf erioed bydd yna brifweinidog cenedlaetholgar yn yr Alban, Cymru, a dirprwy brif-weinidog cenedlaetholgar yng ngogledd Iwerddon. Bydd hyn yn rhoi'r wasgfa ar Lafur. A bydd dwy Blaid unoliaethol (ar hynaf ohonyn nhw i gyd, y Ceidwadwyr) yn cefnogi plaid genedlaetholgar sydd o blaid annibyniaeth i Gymru! Cwbwl hanesyddol.

Bydd hefyd yn rhoi Rhodri Morgan mewn sefyllfa amhosib. A fydd e'n gallu parhau AC? Byddai'n gosod 'wedge' yn y Blaid Lafur, gyda'r adain genedlaetholgar yn pwyso am rhagor o ddatganoli a'r adain unoliaethol yn dadlau yn erbyn, ac, o bosib, yn gosod rhwyg fydd yn cymryd hydoedd i ail uno yn y Blaid Lafur. Mae mawr angen hyn, ma rhaid dysgu gwers i Lafur a dangos fod yna olternatif iddyn nhw.

Yn ychwanegol at hynny, fel sydd hefyd wedi cael ei ddweud yn barod yma, y tebygrwydd cryf yw y byddwn ni yn union yr un sefyllfa eto ymhen pedair mlynedd, ac yn gorfod dewis rhwng clymbleidio a Llafur neu Tori&Libs. Yn wir, gyda Cameron Bounce posib ystyriwch senario gyda'r Ceidwadwyr yn cael fwy na Phlaid Cymru yn yr etholiad nesaf! Ble fyddai hynny yn gadael y Blaid wedyn? Byddai hynny yn rhoi Llafur a'r Toris mewn sefyllfa dipyn cryfach na'r Blaid.

Ma 'da fi hyder yng ngallu aelodau etholedig y Blaid i wneud Cymru yn Gymru gwell, i wneud gwahaniaeth gwirioneddol ym mywydau pobl Cymru. Pwy ddadl gwell o blaid annibyniaeth i Gymru sydd yna na dangos i bobl Cymru fod y Blaid yn gallu llywodraethu. Fydd yr hen ddadl fytholegol Lafuraidd ac Unoliaethol yna fod Cymru yn methu rheoli ei hun - ac fod Plaid Cymru yn cyflwyno breuddwyd gwrach, yn cael ei chwalu yn llwyr. Mae'n rhaid i ni gael hyder yn ein pobol ein hunen. Mae'r holl bleidiau eraill yn cymryd eu arweiniad o Lunden, ac yn seicolegol mae hynny wedi bod ergyd drom i'n hyder ni fel cenedl. Plaid Cymru yw'r unig blaid sydd yn rhoi buddianau Cymru yn flaenaf ac wedi dadlau dros y degawdau ein bod ni yn GALLU rhedeg ein gwlad ein hunain, a hynny yn llwyddianus. Os ydyn ni wedi dweud hynny dros y degawdau, pwy neges byddai gwrthod llywodraethu yn ei roi mas i bobl Cymru? 'Do as I say don't do as I do'?

Mae'r broses o greu cenedl newydd, cenedl well, ac un fydd yn gallu yn ei thro cymryd ei lle ymhlith cenhedloedd eraill y byd o fewn gafael, ac mae'n rhaid i Blaid Cymru arwain.

Dyna marn i beth bynnag.

[Rhods]

O ran y 'mathemateg' pam ma pobl yn son am ddyfodol a gobeithion hir dymor Plaid Cymru - anhebygol iawn iawn fydd hi yn cael y 30 sedd....anrealistig - dyw e ddim yn mynd i ddigwydd.

Hefyd - o ran yr etholaid nesaf - er mwyn mynd i lywodraeth mewn clymblaid ac eithrio llafur/ceidwadwyr - fydd angen i Plaid gynyddu o 15 - i dweda 20,a fydd yn canlyiniad anhygoel i Plaid, ond sydd yn anhebygol iawn iawn (cofier hefyd mae 3ydd dath Plaid yn y bleidlais genedlaethol)- a wedyn gyda ni mae'n rhaid dibynnu ar y libs i gael 10 sedd - a dyw hwnna ddim yn mynd i ddigwydd. Y realiti yw yn y blynddoedd nesaf - 4/8 hyd yn oed 12 mlynedd nesa - er mwyn cael llafur allan, a plaid mewn pwer ma rhaid neud deal da'r toris - licwch e neu beidio ond na'r realiti!!! Ar cymoedd? mae'n edrych fel bod dal un neu 2 ar gobaith am ennill fana - dyw e ddim yn mynd i ddigwydd!!!!!! A ma'r busnes bod hyn yn mynd i wylltio pobl y cymoedd yn nonsens llwyr ( hy plaid/toris da'i gilydd)...mae pobl yn neud mor a mynydd mas o hyn!! Y realiti yw bydde dim ots gan pobl y cymoedd achos ma ran fwya nhw ddim yn pleidledio a ma pobl di symud ymlaen o be ddiwgyddodd yn yr 80au (dwi o'r cymoedd ac yn gwbod). Ma hyn yn cael ei styrio fyny gan llafur a rhai o pobl dosbarth canol asgell chwith cymoedd Plaid Cymru. - ma hyn yn exagarated!!!! A fel dywedodd Cynog Dafis bore ma yn y WM- gallwn ni ddim gadael drych M Thatcher stopio ni rhag datblygu fel gwlad!!!

Sylwi bod y drafodaeth di mynd nol i prospects Plaid, a ffordd fydd y glymblaid enfys yn effeithio arni yn etholiadol - ond fel wedes i - beth sydd yn bwysicach yw Cymru a'i phobl ar ffordd ma'r gwasanaethau iechyd/addysg yn cael ei rhedeg a sefyllfa'r iaith etc...

Realiti
LLafur mewn pwer mewn llywodraeth lleiafrifol (gyda help Plaid) - deddf iaith gwan, bach mwy o arian fan hyn a fan draw, dim coleg ffedral, ysbytai yn cau ac yn cael ei israddio.

Clymblaid mewn pwer -
* Deddf iaith Newydd cryf
* Coleg ffedral - siawns cryf iawn iawn
* Ysbytai ddim yn cau a ddim yn cael ei israddio.
* Fast traco y refferendwm ar senedd hunan-lywodraethol -hyderus bydd hyn yn digwydd hyd yn oed os oes rhaid cael AC mwy cymreig llafur i gefnogi hyn - dwi yn meddwl mi wnawn nhw
* lap tops (er sa well da fi bod yr arian yn lle yn cael ei wario yn lle ar ysgolion sydd yn stryglo i cadw staff yn lle gymic fel hyn - ond na fe lap tops amdani te!)

Like it ir not -- gall person mynd mlan am wendidau clymblaid enfys, ond dyna'r dewis ar diwedd dydd!

O ran tegwch i Plaid - maent wedi mynd at Llafur ac ma Rh Morgan ai cronis wedi cynnig briwsion mae'n edrych fel o ddarllen y Western Mail bore ma....a ma'r trafodaethau dros y glymblaid enfys yn mynd yn reit dda yn ol y W on S ddoe.....felly fel wedes i gynne - felly os ddim clymbaid enfys, etholiad arall???

[Gwahanglwyf Dros Grist]

Ond falle byddai dim clymblaid yn golygu na fyddai gobaith gan Blaid Cymru i reoli'r Cynulliad am genhedlaeth neu fwy

Rybish. Byddai mynd i glymblaid gyda'r Toriaid yn rhoi'r Blaid Lafur mewn grym am flynyddoedd maith i ddod. Un o'r rhesymau nad yw'r Blaid Lafur am gydweithio â Phlaid Cymru yw eu bod nhw ofn i'r Blaid ennill grym yn 2011 ar eu cefnau nhw.

Ond ag eithrio ambell i gamlyniad freak tydi'r Blaid ddim yn ennill seddi yn ne ddwyrain Cymru fel ma hi. Mae etholiad eleni wedi dangos y bydd rhan helaeth bobl yr ardaloedd hyn yn pleidleisio Llafur doed a ddel. Pam ddylen nhw gael veto ar i Gymru symyd ymlaen a rhyddhau ei hun o'r cabal llwgr a di-glem sydd wedi ei rheoli ar hyd y blynyddoedd?

O weld rhai canlyniadau yn y de-ddwyrain, fel Caerffili, Castell-nedd a hyd yn oed Islwyn, nag wyt ti'n meddwl bod potensial yn y llefydd hyn? Byddai clymblaid â'r Toriaid yn golygu y byddai'r Blaid yn lwcus o ennill seddi rhestr yn y de-ddwyrain yn 2011, heb sôn am seddi first past the post.

Be wyt ti ac eraill yn ei awgrymu ydi gadael iddyn nhw gario mlaen achos eich bod chi'n meddwl ei bod hi dal yn 1985 a ddim yn gweld fod hyd yn oed ystyried mydn i glymblaid efo Plaid Cymru yn dangos fod y Ceidwadwyr wedi newid yn sylweddol ers hynny.

Fel ag ydw i wedi'i ddweud o'r blaen, dydw i ddim yn ymddiried yn y Blaid Lafur chwaith, ond alla' i weld dim i awgrymu bod y Ceidwadwyr wedi newid o gwbl. Tanseilio'r Cynulliad fyddan nhw'n ei wneud, yn dal gafael ar ochr economaidd y cabinet er mwyn tanseilio unrhyw waith fyddai'r Blaid yn ei wneud ar addysg, iechyd a'r iaith.

Digon hawdd i ti ddweud "roedd streic y glowyr yn 1985" fel rhywun gafodd ei fagu yn Sir Ddinbych ac sy'n byw yn Aberystwyth, ond mae'n dra gwahanol pan wyt ti'n dal i weld effeithiau hynny genhedlaeth yn ddiweddarach. Clwyfau y'n nhw o hyd, nid creithiau.

[Mr Gasyth]

Fel ag ydw i wedi'i ddweud o'r blaen, dydw i ddim yn ymddiried yn y Blaid Lafur chwaith, ond alla' i weld dim i awgrymu bod y Ceidwadwyr wedi newid o gwbl.

Mae'r Ceidwadwyr ar fin ymuno a llywodraeth glymblaid o dan arweiniad Plaid Cymru (neu'r Nationalists fel mae nhw'n eu galw) gyda rhaglen fydd fwy na thebyg yn cynnwys ymrywmiad i ymgyrchu dros bleilais 'Ie' mewn refferendwm ar ddatganoli pellach, a Ddeddf Iaith Newydd. Pa dystiolaeth yn fwy wyt ti isho?

Digon hawdd i ti ddweud "roedd streic y glowyr yn 1985" fel rhywun gafodd ei fagu yn Sir Ddinbych ac sy'n byw yn Aberystwyth, ond mae'n dra gwahanol pan wyt ti'n dal i weld effeithiau hynny genhedlaeth yn ddiweddarach. Clwyfau y'n nhw o hyd, nid creithiau.

Digon teg, rwy'n ymwybodol o hyn. Mae fy nghariad o 'dros y mynydd' i ti ac yn eiddo yr un clwyfau hanesyddol, ac o'r herwydd dwi wedi cael y ddadl yma hyd syrffed dros y dyddiau diwethaf a mae'r amharaodrwydd i gymeryd y cyfle a mynd mewn i lywodraeth mewn clymblaid pro-Gymreig a pro-newid yn rhwystredig iawn. Mae fel petai hyd yn oed pleidleiswyr y Blaid yn yr ardaloedd hyn yn credu yn hawl Ddwyfol Llafur i lywodraethu. Am ba mor hir ydach chi'n fodlon disgwyl i bleidleiswyr y Cymoedd newid eu hochr cyn mynd amdani mewn llywodraeth gwrth-Lafur? Un etholiad arall? Dau? Byth?

Dwi hefyd yn flin yn y bon achos fy mod yn amau eich bod chi yn iawn, y bydd hyn yn lladd y Blaid yn y Cymoedd am sbel reit hir waeth pa mor lwyddiannus fyddai'r llywodraeth glymblaid yma yn gwella bywydau bobl Cymru. Mae afresymoldeb y peth yn fy ngwylltio.

Yn ehangach, mae Cardi wedi mynegi fy marn yn well nag y medrwn i.

[Cymro13]

Ond falle byddai dim clymblaid yn golygu na fyddai gobaith gan Blaid Cymru i reoli'r Cynulliad am genhedlaeth neu fwy

Rybish. Byddai mynd i glymblaid gyda'r Toriaid yn rhoi'r Blaid Lafur mewn grym am flynyddoedd maith i ddod

Sori, dyw hwnna ddim yn wir - Wyt ti wedi ystyried falle fydd y glymblaid yma'n llwyddiant ysgubol ac fod pobl yn pleidleisio tua'r un ffordd mewn 4 mlynedd.

Dyma'r cyfle i Blaid Cymru ddangos ei bod o ddifri am lywodraethu ac i chwalu'r hen feddylfryd taw grwp pwyso yn unig ydyw on Plaid gwleidyddol a'r gallu i redeg Cymru

[ceribethlem]

Ond falle byddai dim clymblaid yn golygu na fyddai gobaith gan Blaid Cymru i reoli'r Cynulliad am genhedlaeth neu fwy

Rybish. Byddai mynd i glymblaid gyda'r Toriaid yn rhoi'r Blaid Lafur mewn grym am flynyddoedd maith i ddod

Sori, dyw hwnna ddim yn wir - Wyt ti wedi ystyried falle fydd y glymblaid yma'n llwyddiant ysgubol ac fod pobl yn pleidleisio tua'r un ffordd mewn 4 mlynedd.

Mae'r mwayfrif o seddi Cymru yn dod o Cymoedd De Cymru. Sdim ots pa mor llwyddianus bydd y glymblaid "enfys". Pe bai'r Blaid yn clymbleidio gyda'r Toririaid, bydde'r cymoedd oll yn troi nol en masse at Llafur, a byth yn troi cefnau arni eto. Casineb at y Toriaid sy'n gwthio'r bleidlais yn y cymoedd. Mae'r Blaid wedi llwyddo i godi pleidleisiau dros yr hanner can mlynedd diwethaf, pe bai cytundeb gyda'r toriaid yn codi, bydde'r mwyafrif o boblogaeth y cymoedd yn casau'r Blaid gyda'r un casineb at y Toriaid.
Rhaid cofio fod y cymoedd wedi bod yn lle llwm a di waith ers yr hyn wnaeth y Toriaid yn yr 80au. Bydd ceisio dadlau fod y toriaid wedi newid byth yn dal dwr yn y cymoedd.
Mae pobl yn cwyno fod y cymedd yn pleidleisio Llafur, dim ots am bwy sy'n sefyll na'r polisiau, ac mae hyn yn wir i raddau helaeth. Bydde clymbleidio'r Blaid a'r Toriaid yn gwneud dim ond am atgyfnerthu'r tuedd yma.

[Gwahanglwyf Dros Grist]

Fel ag ydw i wedi'i ddweud o'r blaen, dydw i ddim yn ymddiried yn y Blaid Lafur chwaith, ond alla' i weld dim i awgrymu bod y Ceidwadwyr wedi newid o gwbl.

Mae'r Ceidwadwyr ar fin ymuno a llywodraeth glymblaid o dan arweiniad Plaid Cymru (neu'r Nationalists fel mae nhw'n eu galw) gyda rhaglen fydd fwy na thebyg yn cynnwys ymrywmiad i ymgyrchu dros bleilais 'Ie' mewn refferendwm ar ddatganoli pellach, a Ddeddf Iaith Newydd. Pa dystiolaeth yn fwy wyt ti isho?

O'r hyn ydw i'n ei ddeall, fe allai'r Blaid gynnig beth bynnag maen nhw moyn ar hyn o bryd i'r Toriaid. Deisyfu grym maen nhw, yn union yr un modd ag y mae Ieuan Wyn Jones ar hyn o bryd. Grym a dim byd mwy.

[Cardi Bach]

Fel ag ydw i wedi'i ddweud o'r blaen, dydw i ddim yn ymddiried yn y Blaid Lafur chwaith, ond alla' i weld dim i awgrymu bod y Ceidwadwyr wedi newid o gwbl.

Mae'r Ceidwadwyr ar fin ymuno a llywodraeth glymblaid o dan arweiniad Plaid Cymru (neu'r Nationalists fel mae nhw'n eu galw) gyda rhaglen fydd fwy na thebyg yn cynnwys ymrywmiad i ymgyrchu dros bleilais 'Ie' mewn refferendwm ar ddatganoli pellach, a Ddeddf Iaith Newydd. Pa dystiolaeth yn fwy wyt ti isho?

O'r hyn ydw i'n ei ddeall, fe allai'r Blaid gynnig beth bynnag maen nhw moyn ar hyn o bryd i'r Toriaid. Deisyfu grym maen nhw, yn union yr un modd ag y mae Ieuan Wyn Jones ar hyn o bryd. Grym a dim byd mwy.

Wy'n cydymdeimlo a'th farn di a Ceri fan hyn, ond wy'n credu fod yr honiad uchos am IWJ yn anheg. Alla i weud yn gwbwl siwr nad deisyfu grym er lles grym y mae IWJ.

Wy ddim yn gwybod beth yw cymhelliad y Ceidwadwyr, rhyngddyn nhw a'u pethe. Wy'n ame fod casuneb at Lafur yn gymaint o ffactor a beth yw grym.

O fy siarad i a Phleidwyr yn y cymoedd mae'r mwyafrif llethol ohonyn nhw yn gefnogol i glymblaid enfys am eu bod nhw am gael gwared o Lafur.

Ynghylch y pryder yma fod etholwyr y cymoedd am fynd yn ol at Lafur yn ei degau o filoedd pebai yna glymblaid enfys, yna rhaid i ni fod yn onest. Yn gyntaf dyw'r pryder yma ddim yn seiliedig ar ddim un ffynhonnell o wybodaeth - hunch ac ofn yw e. Does dim byd i brofi hyn - dim polau piniwn, dim. Onid yw'n amser i ni 'call their bluff'?

Wy'n credu ein bod ni'n bod yn anheg a thrigolion y cymoedd. Dy'n nhw ddim yn bobol twp. Mae'n nhw'n ddigon abl i wneud eu meddyliau eu hunen lan yn dilyn pedair mlynedd o lywodraeth gwahanol i Lafur.

[Mr Gasyth]

Fel ag ydw i wedi'i ddweud o'r blaen, dydw i ddim yn ymddiried yn y Blaid Lafur chwaith, ond alla' i weld dim i awgrymu bod y Ceidwadwyr wedi newid o gwbl.

O fy siarad i a Phleidwyr yn y cymoedd mae'r mwyafrif llethol ohonyn nhw yn gefnogol i glymblaid enfys am eu bod nhw am gael gwared o Lafur.

Ynghylch y pryder yma fod etholwyr y cymoedd am fynd yn ol at Lafur yn ei degau o filoedd pebai yna glymblaid enfys, yna rhaid i ni fod yn onest. Yn gyntaf dyw'r pryder yma ddim yn seiliedig ar ddim un ffynhonnell o wybodaeth - hunch ac ofn yw e. Does dim byd i brofi hyn - dim polau piniwn, dim. Onid yw'n amser i ni 'call their bluff'?

Rwyt ti wdi bod yn siarad efo Pliedwyr gwhanol i fi ma'n rhaid Cardi, achos yn anffodus mae'r rhai dwi wedi siarad efo yn wrthwynebus tu hwnt. Debyg nad ydi sampl y naill na'r llall ohonom yn gynrychioladol a fod y gwir rywle yn y canol. Ond dwi'n cytuno mai'r ffordd o newid eu meddyliau ydi drwy ddangos be all llywodraeth di-Lafur ei wneud.

Sgwnni be sy'n mynd drwy meddyliau 'sosialwyr' amlycaf y Blaid fel Leanne Wood ar hyn o bryd? Byddai'n ddiddorol gwybod sut mae'n bwriadu cyfiawnhau y glymblaid yma - os all hi ag eraill cyffelyb wneud hynny yn effeithiol yna gellir lledfu rywfaint ar y backlash mi dybiaf. Byddai ymateb llugoer neu dawelwch cyhoeddus o du asgell chwith y Blaid a'i ffigyrau amlwg yn y Cymoedd yn drychinebus.

[pads]

Sgwnni be sy'n mynd drwy meddyliau 'sosialwyr' amlycaf y Blaid fel Leanne Wood ar hyn o bryd?

Quotes gan gwpl o aelodau blaenllaw yn y Cymoedd:

Leanne Wood:
“The party continues to be involved in bilateral negotiations. Plaid Cymru as a party does not exist merely for the pursuit of political power. If the aim of the party was to get power at any price, there would already be a rainbow Government in Wales. Our prime aim is to secure the best deal possible for the people of Wales.

“The ball, therefore, is most definitely in Rhodri Morgan’s side of the court. Can he come up with a policy programme that deserves the support of Plaid? Whether he has the political conviction or the political authority to deliver is only a matter he and the Labour Party can answer.”

Lindsay Whittle:
“I would like to see more detail of what is being negotiated. I don’t like the Conservatives, and at the moment I’m not in favour of going in with them. I think that’s a widespread view among Plaid members in the Valleys.

“But I accept that coalition politics is the way of the future. On the doorstep during the election campaign, I was struck by the number of people who said they’d like to see the parties working together. In a way that’s what the rainbow coalition is, I suppose. I’ll be going to the National Council meeting in Aberystwyth next Saturday and saying what I think. But a week’s a long time in politics, and things may have changed by then. Perhaps I’ll be persuaded that going into a rainbow coalition is the right thing to do. It’s crucial to know what’s in the programme: the devil, as they say, is in the detail.”