Pol diweddara ar ddatganoli

[bartiddu]

Trafodaeth ysblennydd! Daliwch ati

O ran y rhyfel tho, pam oedd arweinydd Plaid Cymru, Saunders Lewis wedi llosgi yr ysgol fomio a peryglu bywyd bois ifanc Cymru yn ystod y rhyfel? Roeddwn ni fel gwlad yn ymladd yn erbyn Hitler ond eto nid oedd Saunders Lewis yn fodlon cefnogi Prydain, ..Dyna'r hanes.

Darllenais rhywle mae ar ol clywed am yr erchyllderau bomio yn Guernica (Ebrill 26, 1937) y penderfynodd y drindod rhoi tan i ysgol fomio Penyberth (8 Medi 1936), a hefyd os dwi'n cofio'n iawn nid y safle hyn a ddewisiwyd yn gyntaf am yr ysgol, lleoliad yn Lloeger oedd hwnw, ond roedd nimby's yn bodoli yn y dyddiau hynny 'fyd mae'n debyg!

Wedi bod yn disgwyl blynydde i ddod mas a'r ffaith yna i'r hen ddadl hon..

[barack]

Son ydw i am profiadau pobl. Dim mater o deall cenedlaetholdeb yw e. Rwyf yn son son am ffeithiau, incidents ble mae pobl wedi cael profiad gwael gan cenedlaetholwyr. Galle di ddim denaio hwn - mae yn digwydd. Be, wyt ti yn meddwl bod y bobl ma yn dweud, celwydd? Be ti yn dweud ir bobl yma, eh?

O ran yr ysgol fomio - wel mae yn wir. Gallai bois ifanc di marw achos actions Saunders Lewis. Dim celwydd yw hwn. Ond gwir. Roedd ein gwlad ar byd yn gwynebu bygythiad Hitler, ond roedd Saunders Lewis wedi gwrthod cefnogi ein rhyfel. Roedd gan Plaid Cymru polisi swyddogol o 'dim barn'. Ac wrth gwrs nid oedd Saunders Lewis yn hoff or Iddewon,

Rydw i dal yn dweud bod yna elfen salw i pob math o cenedlaetholdeb, a gall neb wadu bod yna elfen o hiliaeth gwrth-seisniig yn perthyn i llawer o pbol sydd yn cefnogi annibyniaeth. Gwir, gallwch chi ddim denaio hwnna

Rwy wedi cael digon o hwn nawr!

[GT]

O ran y rhyfel tho, pam oedd arweinydd Plaid Cymru, Saunders Lewis wedi llosgi yr ysgol fomio a peryglu bywyd bois ifanc Cymru yn ystod y rhyfel? Roeddwn ni fel gwlad yn ymladd yn erbyn Hitler ond eto nid oedd Saunders Lewis yn fodlon cefnogi Prydain, ..Dyna'r hanes.

Ahem - llosgwyd yr ysgol fomio ym 1936.

Wnaeth y rhyfel ddim cychwyn tan 1939.

Yr ansoddair caredicaf y gellid ei ddefnyddio i ddisgrifio agwedd llywodraeth Lloegr tuag at lywodraeth yr Almaen ar y pryd ydi amwys.

Gellid defnyddio ansoddeiriau llai caredig. Llun ydi'r isod o dim pel droed Lloegr cyn cychwyn gem ym Merlin ym 1938. Maent yn cyflwyno'r saliwt Natsiaidd ar gais y Swyddfa Dramor.

[Griff-Waunfach]

Son ydw i am profiadau pobl. Dim mater o deall cenedlaetholdeb yw e. Rwyf yn son son am ffeithiau, incidents ble mae pobl wedi cael profiad gwael gan cenedlaetholwyr. Galle di ddim denaio hwn - mae yn digwydd. Be, wyt ti yn meddwl bod y bobl ma yn dweud, celwydd? Be ti yn dweud ir bobl yma, eh?

Gallet ti mynd ymlaen am y "pobl yma" mor gymaint ag wyt ti eisiau ond nid ffaith yw hi just oherwydd dy fod di yn dweud hynny! Tystiolaeth annecdotal ar y gorau!

O ran yr ysgol fomio - wel mae yn wir. Gallai bois ifanc di marw achos actions Saunders Lewis. Dim celwydd yw hwn. Ond gwir.

Sneb yn amau gallai pobl fod wedi marw. Ond eto gallai pobl fod wedi marw yn y Pol tax riots... nid wyt ti'n profi unrhywbeth wrth dadlau "what ifs" a beth gallai fod wedi digwydd.

Roedd ein gwlad ar byd yn gwynebu bygythiad Hitler, ond roedd Saunders Lewis wedi gwrthod cefnogi ein rhyfel. Roedd gan Plaid Cymru polisi swyddogol o 'dim barn'.

Ac felly beth oedd polisi Neville Chaimberlain o amgylch adeg helynt y Sudettenland? Neu ail feddianu'r Rheindir? Neu ailarfogi? Dere mlaen, roedd Plaid Cymru yn Gwrth rhyfel nid Pro Nazi! Mi wyt ti'n swnio fel George Bush yn fan hyn "If you're not with us then you're against us"

Rydw i dal yn dweud bod yna elfen salw i pob math o cenedlaetholdeb, a gall neb wadu bod yna elfen o hiliaeth gwrth-seisniig yn perthyn i llawer o pbol sydd yn cefnogi annibyniaeth. Gwir, gallwch chi ddim denaio hwnna

Mae yna elfen salw i sosialeth, ceidwadaeth a rhyddfrydiaeth hefyd. Ac mi allai "denaio" dy osodiad di gan ei fod yn osodiad oddrychol.

[barack]

Fe gallai pobl, bois ifanc, wedi cael ei lladd yn yr adeilad. Trais yn erbyn bois oedd yn gwasanaethu gwlad ni. Roedd e yn rong. Ac fel wedes i nid oedd Saunders Lewis a Plaid Cymru yn cefnogi y rhyfel yn erbyn Hitler - neb wedi son am hyn!

[Griff-Waunfach]

Fe gallai pobl, bois ifanc, wedi cael ei lladd yn yr adeilad. Trais yn erbyn bois oedd yn gwasanaethu gwlad ni. Roedd e yn rong. Ac fel wedes i nid oedd Saunders Lewis a Plaid Cymru yn cefnogi y rhyfel yn erbyn Hitler - neb wedi son am hyn!

Bois ifanc..... a oedd yn digon hen i ymuno a'r gwasanaethau milwrol, a cael eu hanfon i ryfel. Nid plant mohonyn nhw... ond eto mi wyt ti yn chwarae yn myd y 'beth os'!

Ac roedd Plaid Cymru yn erbyn rhyfel full stop. Roeddwn i yn erbyn y rhyfel yn Irac... felly yn ol dy rhesymeg di rwy'n cefnogwr brwd o Saddam Hussein?!

[GT]

Fe gallai pobl, bois ifanc, wedi cael ei lladd yn yr adeilad. Trais yn erbyn bois oedd yn gwasanaethu gwlad ni. Roedd e yn rong. Ac fel wedes i nid oedd Saunders Lewis a Plaid Cymru yn cefnogi y rhyfel yn erbyn Hitler - neb wedi son am hyn!

Adeiladau gwag a losgwyd - yr unig risg oedd yno oedd i'r llosgwyr eu hunain.

Mi aeth llywodraeth Prydain ryfel yn erbyn yr Almaen pan nad oedd ganddynt unrhyw ddewis arall.

Cyn hynny roeddynt yn dilyn polisi o led gydweithredu efo'r Almaen. Roedd elfennau o'r Dde a'r Chwith ym Mhrydain yn erbyn y rhyfel cyn y rhyfel ac yn ystod y rhyfel.

Daeth gwledydd eraill i mewn i'r rhyfel pan roedd hynny'n cyd fynd a'u buddiannau. Ni ddaeth llawer i mewn o gwbl.

O edrych yn ol mae'n hawdd beirniadu. Mae'n hawdd beirniadu llywodraeth Prydain am wneud pob dim posibl i osgoi rhyfel tan 1939, hawdd beirniadu America am osgoi gwneud hynny hyd 41, hawdd beirniadu Rwsia am gymryd ochr gyda'r Almaenwyr, hawdd beirniadu Prydain oherwydd i rai o'u gweithredoedd yn ystod yr Ail Ryfel Byd arwain at filiynau o farwolaethau di angen.

Mae hanes yn gymhleth was bach.

[S.W.]

Dwi ddim yn meddwl Gruff - ti methu gwadu mae yna elfen o cenedlaetholdeb sydd ddim yn neis, a ma bobl yn gallu bod yn hiliol - mae hyn ddim yn ffordd o ofni pobl, mae yn wir, a fi yn meddwl bod ti yn gwbod bod fi yn iawn.

Mae'r un yn wir am Unoliaethwyr hefyd Barrack. Does ganddo f all iw wneud hefo bod yn genedlaetholwr mwy nag mae ganddo rhywbeth iw wneud hefo bod yn Unoliaethwr. Edrych ar Ogledd Iwerddon am brawf o sut mae Hiliaeth yn gally clymu law yn law a Unoliaethdeb.

Rong, mae Gogledd Iwerddon i wneud a crefydd (Protesatnt/Catholic)

O Barrack bach dwi'n fawr obeithio bod gan y Barrack arall fwy o ddealltwriaeth o Ogledd Iwerddon na thi. Wrth gwrs bod crefydd yn bwysig ond mae mwy i'r sefyllfa nag hynny. Mae gwleidyddiaeth asgell dde hiliol yn cysylltu ei hun i sawl agwedd o wleidyddiaeth unoliaethol/teyrngarol yn y dalaith.

[GT]

O Barrack bach dwi'n fawr obeithio bod gan y Barrack arall fwy o ddealltwriaeth o Ogledd Iwerddon na thi. Wrth gwrs bod crefydd yn bwysig ond mae mwy i'r sefyllfa nag hynny. Mae gwleidyddiaeth asgell dde hiliol yn cysylltu ei hun i sawl agwedd o wleidyddiaeth unoliaethol/teyrngarol yn y dalaith.

Dau lwyth sydd gen ti yng Ngogledd Iwerddon - mae un yn digwydd bod yn Brotestanaidd, a'r llall yn Babyddol. Mae cysylltiad efo crefydd - mae elfennau gwrth Babyddol i ideoleg teyrngarol, ond ti'n gwbl gywir i ddweud nad crefydd sy'n gyrru'r gwrthdarro.

[S.W.]

O Barrack bach dwi'n fawr obeithio bod gan y Barrack arall fwy o ddealltwriaeth o Ogledd Iwerddon na thi. Wrth gwrs bod crefydd yn bwysig ond mae mwy i'r sefyllfa nag hynny. Mae gwleidyddiaeth asgell dde hiliol yn cysylltu ei hun i sawl agwedd o wleidyddiaeth unoliaethol/teyrngarol yn y dalaith.

Dau lwyth sydd gen ti yng Ngogledd Iwerddon - mae un yn digwydd bod yn Brotestanaidd, a'r llall yn Babyddol. Mae cysylltiad efo crefydd - mae elfennau gwrth Babyddol i ideoleg teyrngarol, ond ti'n gwbl gywir i ddweud nad crefydd sy'n gyrru'r gwrthdarro.

An onion, wrth edrych ar graffiti mewn ardaloedd fel y Shankill dio'm yn cymryd lot cyn dod ar draws swastika neu symbolau hiliol eraill, mae cynydd sylweddol wedi bod mewn achosion o hiliaeth mewn ardaloedd tuag at y gymuned Tseiniaidd ac ar lefel gwbl gwbl sylfaenol mae rhyw raglen ar un o sianeli Sky bron yn fisol yn edrych ar y dalaith gyda rhaglen yn ddiweddar yn edrych ar y berthynas rhwng yr UVF, Johnny Adair a grwpiau ffasgaidd yn yr Almaen.