enwadaeth

[Mr Gasyth]

Pe bae yna ffrae gas a chyhoeddus rhwng Robert Bebb (Llywydd EBC) a'r Arglwydd Roger Roberts (Wesla amlwg) ar dudalennau blaen y Western Mail a'r Daily Post ar egwyddor etholedigaeth, hwyrach bydda mwy o ddiddordeb gan y cyhoedd ym marn y ddau enwad.

Dwi'n anghytuno Rech, onid un o'r rhesymau a roddir dros ddieithriad pobl gyda gwleidyddiaeth ydi fod gwleidyddion jest yn dadlau a sgorio pwyntiau fyth a hefyd.

Ond yn bwysicach, sut mae darbwyllo pobl mae un gwirionedd sydd, a fod y gwirionedd hwnnw i'w gael yn y Beibl pan na all y gwahanol egwlysi gytuno ar beth yw'r gwirionedd sydd i'w ganfod yno? Os yw mor amlwg a hynny beth yw'r gwirionedd fyddai yna ddim dadlau!

[Rhys Llwyd]

HRF - er mod i yn anghytuno gyda ti yn ddiwinyddol rhaid mi gyfaddau fod dy wybodaeth ddiwinyddol a hanesyddol di yn sbot on a da ni'n cytuno 100%

Wedi darllen chydig mwy am y Nicean Creed - dewis anghywir fe ymddengys. HRF yn iawn i ddweud mae credo gafodd ei lunio fel ymateb i herasi yr Eglwys Ddwyreiniol oedd yn hytrach nag ymateb i Arminiaeth - ymateb i Ariws oedd - boi gwahanol, wps. Hanes difyr iawn, gweler penod 8 o '2000 Years of Christ's Power - part 1' (N.R. Needham, 1997)

[Rhys Llwyd]

Ystyr Catholig yn y credo yw "Byd Eang / Holl Gynhwysol"

Cywir.

Mae hi'n bwysig i bobl beidio cymysgu 'Yr Eglwys Babyddol Gatholig' a'r 'Eglwys lan Gatholig'.

Y cyntaf yn cyfeirio yn benodol at yr eglwys sydd ar pab yn ben iddi yr ail yn cyfeirio at yr eglwys fyd-eang.

[Hen Rech Flin]

Fel aelod o gapel Wesleyaidd fy hun, rhaid gofyn HRF a wyt ti wedi darllen rhifynnau cynharaf Yr Eurgrawn?

Mae'r arddull yn hen ffasiwn erbyn hyn, yn amlwg, ond mae yna berlau yno o ran deall meddylfryd a diwynyddiaeth y Cymry Wesleaidd yn y dyddiau cynnar hynny, a sut y mae'r enwad yn wahanol i eraill. Mae'n berl llenyddol disglair iawn hefyd (yn well na'i olynydd, y Gwyliedydd, a oedd yn llawer mwy fel papur bro yn adrodd hanesion yr aelodau).

'Rwyf wedi darllen nifer o'r hen bapurau enwadol, gan gynnwys yr Eurgrawn. Rhaid cyfaddef fy mod yn eu darllen am resymau hanes teuluol yn hytrach na rhesymau diwinyddol, gan hynny mae colofnau o naws papur bro'r Gwyliedydd o fwy o ddefnydd personol i mi na thudalennau

[Hen Rech Flin]

Wedi darllen chydig mwy am y Nicean Creed - dewis anghywir fe ymddengys. HRF yn iawn i ddweud mae credo gafodd ei lunio fel ymateb i herasi yr Eglwys Ddwyreiniol oedd yn hytrach nag ymateb i Arminiaeth - ymateb i Ariws oedd - boi gwahanol, wps.

Mae 'na draddodiad bod Ariws yn Gymro, dwi'm yn gwybod faint o wirionedd sydd yn y traddodiad hwnnw.

I grafu asgwrn arall gyda thi, dydy'r Wesleaid dim yn Arminiaid.

Mae galw'r Wesleaid yn Arminiaid yn perthyn i'r un traddodiad a galw'r Bedyddwyr yn Anabaptists (ail-fedyddwyr), alodau or Eglwys Gatholig Rufeinig yn Babyddion a'r Cyfeillion yn Grynwyr ac yn wir alw Cenedlaetholwyr yn Nashis.

Term sarhaus yn y b

[Dili Minllyn]

Ar y cyfan gwastraff o bapur ac inc yw'r holl bapurau enwadol cyfredol. Mae'r holl wybodaeth sydd ynddynt am bwy sydd wedi priodi yn Ebeneser ac wedi ei gladdu o Salem ar gael trwy ffynonellau amgenach. Os nad oes modd codi trafodaeth ar egwyddorion diwinyddol yn Nail y Pos ar WM, pam nad oes modd cael trafodaeth o'r fath yn y cylchgronau crefyddol?

Oes rhywrai wedi darllen y Cylchgrawn Catholig? Mae ar gael yn yr Eisteddfod fel arfer ym mhabell y Catholigion. Er taw Crynwyr ydw i, dwi wedi cyfrannu ychydig o erthyglau dros y blynyddoedd, a dwi'n meddwl 'bod nhw'n fodlon ystyried unrhyw gyfraniadau meddylgar ar bynciau Cristnogol. Efallai mai dyna un lle i gael eich trafodaethau diwinyddol,

[Mr Gasyth]

Dwi rhy flinedig i sgwennu dim byd treiddgar ar hyn o bryd ond ar ol darllen yr edefyn yma dwi'n difaru i mi gael fy ngeni yn Galfin a nid yn Wesla - ma'r safwbynt Wesleaidd yn gwneud llawer mwy o synnwyr.

O ddilyn rhesymeg y Calfiniaid felly, mae'r holl Fwslemiaid, Hindwiaid, Iddewon, Anghredinwyr ac eraill yn eneidiau coll nid oherwydd methiant dyn i ledu'r efengyl ond oherwydd penderfyniad Duw nad yw am eu hachub. Mae hyn yn awgrymu nad yw'n ystyried holl bobloedd y byd yn gydradd, nad yw'n ein caru oll yn gyfartal, ac nad oes gan y rhan helaeth ohonom unrhyw ddewis ond wynebu uffern hyd ebergofiant. Mae Calfiniaeth yn gwbl groes i ran helaeth o neges y Beibl!

[Rhys Llwyd]

O ddilyn rhesymeg y Calfiniaid felly, mae'r holl Fwslemiaid, Hindwiaid, Iddewon, Anghredinwyr ac eraill yn eneidiau coll nid oherwydd methiant dyn i ledu'r efengyl ond oherwydd penderfyniad Duw nad yw am eu hachub. Mae hyn yn awgrymu nad yw'n ystyried holl bobloedd y byd yn gydradd, nad yw'n ein caru oll yn gyfartal, ac nad oes gan y rhan helaeth ohonom unrhyw ddewis ond wynebu uffern hyd ebergofiant. Mae Calfiniaeth yn gwbl groes i ran helaeth o neges y Beibl!

O'i gymryd allan o'i gyd-destun efallai OND maen bwysig i ti gofio mae hanfod Calfin ydy ffydd NID gweithredoedd. Yn yr ystyr yna mae 'gobaith' gan bawb geisio ffydd (er fe ymddengys na wnaiff pob un wan jac) mae pawb yn gydradd i geisio ffydd. Pe tae ni yn gorfod dibynu ar weithredoedd byddai rhai yn fwy tebygol o gyraedd y nefoedd na'i gilydd. Nid pawb sydd ag amser rhyd bnawn Sul i fynd i weld pobol sal yn yr ysbytu er enghraifft simplistig.

Dwi'n cytuno ei bod hi'n haws bod yn Wesla - mae yn sicr yn ffisig haws i'w lyncu na chalfiniaeth OND er fod en haws, yn arwynebol yn unig mae hynny. Problem sylfaenol Wesleaeth pan maen nhw'n dechrau son am ewyllys rhydd dyn i ddewis ydy fod hynny yn golygu NAD ydy Duw yn holl wybodus a phwerus a fod gan Ddyn ran i'w chwarae yn ei achubiaeth.

O brofiad alla i dystio fod hynny ddim yn wir - drwy ras Duw dwi wedi dod i ffydd nid drwy benderfyniad rhydd fy hun wedi ei seilio ar ymchwil academaidd. Duw achubodd fi - dod i sylwi hynny a neud rwbeth ynglyn a fe nes i.

Hen Rech Flin - pryd a pham nes di ddewis Duw te? Allan o ddiddordeb

[Mr Gasyth]

Nid son am weithredoedd ydw i Rhys, dwi di trafod ddigon efo ti yma i wybod erbyn hyn nad ydi Calfinwyr yn credu fod mynd i ysbytai i weld bobl sal yn gwneud unrhyw wahaniaeth i 'achubiaeth' person.

Siarad am 'ddod i ffydd' ydw i a'r ffaith fod Calfiniaeth yn credu mai Duw sy'n dewis pwy sy'n dod i ffydd a felly yn cael eu hachub ac nad oes gennym ni unrhyw ddewis ynddo. Yn ol y gred hon felly mae Duw wedi dy ddewis di, ond f'anwybyddu i. Rwyt ti'n werth dy achub, tydw i ddim. Ond eto mae Duw yn ein caru ni gyd, rydym ni gyd yn blant i Dduw, ceisiwch ac fe gewch, curwch ac fe agorir i chi bla bla bla meddai'r Beibl ynte?

Ysgwnni os fedrai gychwyn sect newydd a'u galw yr 'Anghredinwyr Weselaidd'? Sect sy'n credu nad ydynt wedi eu hachub gan nad oes neb yno i'w hachub. Sect sydd wedi edrych yn ddwys ar y sefyllfa a dod i'r casgliad nad oes unrhyw dystiolaeth am Dduw, ond fuasai'n fodlon ail-edrych ar y sefyllfa os deuai tystiolaeth newydd i law (sgwrs gyda Iesu ar bont yn Nolgellau er enghraifft). Byddai rhain yn gwbl wahanol i'r Anghredinwyr Calfinaidd sy'n credu fod Duw yn bodoli ond wedi penderfynnu peidio eu hachub.

[Rhys Llwyd]

Yn ol y gred hon felly mae Duw wedi dy ddewis di, ond f'anwybyddu i. Rwyt ti'n werth dy achub, tydw i ddim.

Ond sut wyt ti'n gwybod fod Duw heb dy achub di? Ma pobol yn dod i gredu wedi iddynt basio eu penblwydd yn ddeunaw.