Cynulliad yng Ngogledd Iwerddon

[rabscaliwn]

Bollocks. Absolute bollocks.

Jyst i nodi eto (rhag ofn na fu i ti deall) - tystiolaeth fydde'n dda nid dy ragfarn di.

Typical. Absolutely typical. Ma' 'na frawddeg yn dilyn y geiriau uchod, ond y Gath, fel pob gwleidydd da, yn "dethol a dewis" y rhai i'w dyfynnu. Da iawn Gath.

Medda'r boi sy'n dewis anwybyddu y ddwy neges sylweddol oedd hefyd yn ymateb iddo.

Ma' gwahaniaeth rhwng anwybyddu a golygu negeseuon. Diogi yw un (gilti ys charjd), celwydda yw'r llall.

[GT]

Giaman.

Nifer o bwyntiau diddorol yma - does gen i ddim amser i ymateb yn llawn ar hyn o bryd - ond un neu ddau o bwyntiau byr.

Mae'r gamp etholiadol yng Ngorllewin Belfast (ac mewn lleoedd eraill i raddau llai) o berswadio gwahanol bobl i bleidleisio mewn trefn arbennig yn rhyfeddol - does yna neb erioed wedi gallu trefnu pleidlais yn y ffordd yma o'r blaen. Mae'n dysteb i afael y blaid ar ei chefnogrwyr yn ei chadarnleoedd. Mae'n fwy byth o gamp ag ystyried bod ugeiniau o weithwyr y blaid yng Ngorllewin y ddinas wedi bod yn troedio strydoedd De Belfast am wythnosau - roedd sedd Maskey o dan cryn fygythiad. Sylwer hefyd ar Mid Ulster - tair sedd ar y cyfri cyntaf - mae hyn yn ymylu ar fod yn wyrth mathemategol.

At ei gilydd dydi'r drefn ddim yn rhoi canran teilwng o seddi i SF (er eu bod yn agos at eu canran y tro hwn). Y rheswm am hyn ydi nad ydi eu trefn etholiadol yn gorbwyso'r ffaith nad ydynt yn denu digon o ail a thrydydd pleidleisiau oddi wrth yr SDLP.

Yn y De dydi trefnu pleidlais ddim yn berthnasol i SF - mae eu cefnogaeth yn is o lawer, ac un ymgeisydd yn unig sydd ganddynt ym mhob etholaeth fel rheol. FF ydi'r pencampwyr PR yma.

Parthed etholiad yn fwy cyffredinol / demograffeg ac ati ceisiaf 'sgwennu ychydig nodiadau yn blogmenai cyn diwedd y diwrnod - ond mae'r etholiad yn ymddangos yn un hynod o arwyddocaol ar sawl cyfri.

Mae dy bwynt am heddychiaeth yn un difyr iawn. Dwi'n credu fod heddychiaeth yn dipyn o esgus i ran helaeth o'r mudiad Cenedlaethol sy'n ddigon bodlon amddiffyn trais rhai mannau yn y byd ond yr wyt hefyd yn llygad dy le yn nodi fod heddychiaeth hefyd yn faner go gyfleus i rai sydd wedi amddiffyn a chefnogi trais a rhyfeloedd Prydain hefyd.

'Dwi'n meddwl bod y dewis o'r gair esgys a'r term yn faner go gyfleus yn gamarweiniol braidd. Nid esgys ydi'r peth - anghysondeb rhwng ideoleg honedig pobl a'r ffordd maent yn rhesymu yn wleidyddol yn ymarferol ydi o. Mae heddychiaeth y traddodiad ymneilltuol yn cyflenwi angen sy'n sylfaenol i'r traddodiad hwnnw yr angen i - wel edrych i lawr ar bawb arall. Wedi'r cwbl onid dyna hawlfraint y dewisiedig? (gyda llaw Sian - son ydw i am dueddiadau o fewn y diwylliant, a'r ffordd mae hynny yn arwain at resymu gwleidyddol gwallus - nid amau diffuantrwydd crefyddol unigolion).

Mae'r pwynt i'r sylw am gyd weithredu rhwng elfennau o'r Gardi a'r mudiad gweriniaethol - ond dwi ddim yn meddwl bod fawr neb yn dweud fod cyd weithredu o'r fath yn sefydliadol. Mae'n ymddangos ei fod yn y Gogledd.

[rabscaliwn]

Rwan wash i, lle mae dy dystiolaeth neu ti am gilio o'r ddadl hon achos mae dy ddiffyg gwybodaeth a dy ragfarn yn diraddio trafodaeth gymhedrol rhesymol a (dare I say it) difyr.

Tyrd yn ol pan fod gennyt rhywbeth i'w gyfrannu.

Yn y lle cynta', dwi erioed wedi honni bod yn holl wybodus ar y pwnc. 'Dyw hynny, fi'n cymryd, ddim yn golygu nad oes hawl i fi fy marn ar y pwnc, na hawl i fynegi'r farn honno.

Yn ail, fel rhywun sydd yn amlwg yn meddwl ei fod e'n arch-feistr ar y maes, ti dal heb ateb yr un pwynt fi wedi gofyn i ti ymateb iddo fe, sef ei bod yn naif i ti awgrymu nad oes cysylltiad rhwng carfannau gwleidyddol a charfannau milwrol yr unoliaethwyr hefyd. Cysylltiadau y mae rhai gwybodusach na fi ar y pwnc wedi tynnu dy sylw di atyn nhw yn yr edefyn hwn.

Falle i fi d'ypsetio di drwy dy alw di'n naif, sydd ddim yn gyhuddiad ma' unrhyw wleidydd blaengar fel ti yn hoffi ei wynebu, am resymau amlwg. A wnei di dderbyn fy ymddiheiriad cwbl ddiffuant i? 'Washi'?

[rabscaliwn]

mae dy ddiffyg gwybodaeth a dy ragfarn yn diraddio trafodaeth gymhedrol rhesymol a (dare I say it) difyr.

Here Here.

Erm, fi'n credu mai "hear hear" ti'n olygu. Dwi erioed wedi clywed neb yn ebychu "fan hyn fan hyn" yn Gymraeg beth bynnag, ond falle mai jyst fy niffyg gwybodaeth i yw hynny (twpsyn!).

[sanddef]

fel rhywun sydd yn amlwg yn meddwl ei fod e'n arch-feistr ar y maes, ti dal heb ateb yr un pwynt fi wedi gofyn i ti ymateb iddo fe, sef ei bod yn naif i ti awgrymu nad oes cysylltiad rhwng carfannau gwleidyddol a charfannau milwrol yr unoliaethwyr hefyd. Cysylltiadau y mae rhai gwybodusach na fi ar y pwnc wedi tynnu dy sylw di atyn nhw yn yr edefyn hwn.

Falle i fi d'ypsetio di drwy dy alw di'n naif, sydd ddim yn gyhuddiad ma' unrhyw wleidydd blaengar fel ti yn hoffi ei wynebu, am resymau amlwg. A wnei di dderbyn fy ymddiheiriad cwbl ddiffuant i? 'Washi'?

Petaet ti wedi mynd i'r trafferth o ddarllen negeseuon diweddaraf Cath Ddu, fe fyddet ti wedi sylwi ei fod yn gwybod fod yna gysylltiadau rhwng gwleidyddon y gymuned unoliaethol a pharamilwyr y gymuned honno. A go brin y byddai Cath Ddu yn cael ei ypsetio gan rywun sydd mor amlwg o analluog i gynnal trafodaeth aeddfed.

[Cath Ddu]

Yn y lle cynta', dwi erioed wedi honni bod yn holl wybodus ar y pwnc. 'Dyw hynny, fi'n cymryd, ddim yn golygu nad oes hawl i fi fy marn ar y pwnc, na hawl i fynegi'r farn honno.

Dwi'n credu dy fod wedi ymateb i fy mhwynt ynghylch diffyg perthynas rhwng yr UUP a'r DUP a therfysgwyr teyrngarol fel 'ceilliau, ceilliau' er i ti ddenyddio'r termenoleg Saesneg. 'Rwan os am ddifrio cyfraniad aelod o'r maes i'r fath raddau onid rhesymol fyddai disgwyl ychydig o dystiolaeth i gefnogi dy safbwynt?

O ran dy hawl i'th farn, wel a bob cyfrif. Mae David Irving yn honi fod yr Holacost heb ddigwydd - dyna'i farn. Mae ei ddiffyg tystiolaeth yn fater sy'n haeddu gwawd a dim arall. Mae gennyt bob hawl i'th farn a'i llafar Rabscaliwn, ond heb dystiolaeth ti'n debygol iawn o edrych fel ffwl yma ar Faes E ac yn y byd ehangach.

Yn ail, fel rhywun sydd yn amlwg yn meddwl ei fod e'n arch-feistr ar y maes, ti dal heb ateb yr un pwynt fi wedi gofyn i ti ymateb iddo fe, sef ei bod yn naif i ti awgrymu nad oes cysylltiad rhwng carfannau gwleidyddol a charfannau milwrol yr unoliaethwyr hefyd. Cysylltiadau y mae rhai gwybodusach na fi ar y pwnc wedi tynnu dy sylw di atyn nhw yn yr edefyn hwn.

Mae dy ddefnydd o'r gair carfanau fan hyn yn awgrymu i mi dy fod yn brysur ddysgu triciau gwleidyddol y bu i ti ddweud fy mod y eu defnyddio. Dwi'n derbyn yn llwyr fod cysylltiad wedi bod rhwng gwleidyddion unoliaethol a therfysgwyr teyrngarol - yr hyn dwi'n ddadlau yw fod y cysylltiad hwn erioed wei bod yn unrhyw fath o safbwynt swyddogol, erioed wedi bod yn strategaeth ganolog ac erioed wedi bod yn ganolog i neges yr UUP na'r DUP. Holl rationale SF o'r cychwyn oedd bod yn llais gwleidyddol i'r PIRA. Dyna'r pwynt y bu i mi ei wneud, dyna'r pwynt y bu i ti ei ddisgrifio fel 'ceilliau llwyr'. Ni chredaf fod unrhyw un sydd wedi cyfrannu i'r drafodaeth yn dadlau fod fy nadl yn sylfaenol anghywir.

Falle i fi d'ypsetio di drwy dy alw di'n naif, sydd ddim yn gyhuddiad ma' unrhyw wleidydd blaengar fel ti yn hoffi ei wynebu, am resymau amlwg. A wnei di dderbyn fy ymddiheiriad cwbl ddiffuant i? 'Washi'?

Na dwi ddim yn credu. Dwi'n sicr yn euog o fod yn naif - peth da weithiau fyddai mwy o naifrwydd a llai o siniciaeth mewn gwleidyddiaeth. Os ti am ymddiheuro am ddadlau mewn modd plentynaidd hollol yna dwi' fwy na bodlon derbyn yr ymdiheuriad ymlaen llaw.

[Cath Ddu]

Mae'r gamp etholiadol yng Ngorllewin Belfast (ac mewn lleoedd eraill i raddau llai) o berswadio gwahanol bobl i bleidleisio mewn trefn arbennig yn rhyfeddol - does yna neb erioed wedi gallu trefnu pleidlais yn y ffordd yma o'r blaen. Mae'n dysteb i afael y blaid ar ei chefnogrwyr yn ei chadarnleoedd. Mae'n fwy byth o gamp ag ystyried bod ugeiniau o weithwyr y blaid yng Ngorllewin y ddinas wedi bod yn troedio strydoedd De Belfast am wythnosau - roedd sedd Maskey o dan cryn fygythiad. Sylwer hefyd ar Mid Ulster - tair sedd ar y cyfri cyntaf - mae hyn yn ymylu ar fod yn wyrth mathemategol.

Does dim lle i anghytuno - mae'n berfformiad rhyfeddol ac mae'r disgyblaeth yn ymylu ar fod yn filwrol

At ei gilydd dydi'r drefn ddim yn rhoi canran teilwng o seddi i SF (er eu bod yn agos at eu canran y tro hwn). Y rheswm am hyn ydi nad ydi eu trefn etholiadol yn gorbwyso'r ffaith nad ydynt yn denu digon o ail a thrydydd pleidleisiau oddi wrth yr SDLP.

Wel i'r gwrthwyneb GT. Os nad yw'r SF yn ail ddewis i fawr neb yna fe fyddwn yn dadlau fod STV yn eu trin yn gymharol deg. Mae'n diddorol fod cenedlaetholwyr cymhedrol yr SDLP yn dueddol o chwalu i bob cyfeiriad o ran ail a thrydydd dewisiadau. Ymddengys fod hyd yn oed yr UUP wedi denu rhyw gymaint o drosglwyddiadau gan yr SDLP.

Fe fyddwn yn gwerthfawrogi dy sylwadau am y diffyg turnout ymysg yr Unoliaethwyr - a'i negyddiaeth 'ta derbyn y sefyllfa sydd yma? (sef fod pethau'n symud yn araf tuag at newid parhaol yn y gogledd).

Mae'r pwynt i'r sylw am gyd weithredu rhwng elfennau o'r Gardi a'r mudiad gweriniaethol - ond dwi ddim yn meddwl bod fawr neb yn dweud fod cyd weithredu o'r fath yn sefydliadol. Mae'n ymddangos ei fod yn y Gogledd.

Mwy o gyd-weithredu ta mwy sefydliadol?

[sanddef]

Mae'r pwynt i'r sylw am gyd weithredu rhwng elfennau o'r Gardi a'r mudiad gweriniaethol - ond dwi ddim yn meddwl bod fawr neb yn dweud fod cyd weithredu o'r fath yn sefydliadol.

Mae rhan fwyaf y Garda Síochána yn dod o gefn gwlad Iwerddon, a llawer iawn ohonynt o gadarnleoedd y Wyddeleg (dw'i ddim yn gwybod os mae'r sefyllfa wedi newid, ond pan o'n i'n byw yn y Weriniaeth yn y nawdegau cynnar roedd y gallu i siarad Gwyddeleg yn ofynnol i fod yn heddwas), felly mae/roedd llawer ohonynt yn dod o'r un aelwydydd â chefnogwyr (ac aelodau) yr IRA. Wrth gwrs, nid oedd y cysylltiadau'n sefydliadol, ac mae'r Garda Síochána wedi dal a charcharu llawer o aelodau'r IRA, ond serch hynny mae cefn gwlad y Weriniaeth mewn llawer ffordd wedi bod yn lloches iddyn nhw.

Mae'n ymddangos ei fod yn y Gogledd.

Dw'i ddim yn deall be ti'n dweud yma. Yn sicr doedd dim cydweithrediad rhwng yr RUC a'r mudiad gweriniaethol...

[Cath Ddu]

Wrth gwrs, nid oedd y cysylltiadau'n sefydliadol, ac mae'r Garda Síochána wedi dal a charcharu llawer o aelodau'r IRA, ond serch hynny mae cefn gwlad y Weriniaeth mewn llawer ffordd wedi bod yn lloches iddyn nhw.

Fe fu i'r lluoedd cudd Prydeinig ddal a charcharu nifer o deyrngarwyr ond ryw sut dwi ddi yn credu y byddai hynny'n newid y ffaith fod yna gysylltiadau llawer rhy agos wedi bod rhyngdynt a therfysgwyr teyrngarol - mater ddylai fod yn destun cywilydd i unrhyw un sy'n credu dy fod yn colli'r rhyfel o weithredu yn yr un modd a dy elyn sef lladd heb achos llys, lladd er mwyn dychryn neu ladd er mwyn creu esiampl. Yr oedd hyn oll yn rhan o dactegau y PIRA ac mae'n ymddangos fod elfennau o'r gwasanaethau cudd Prydeinig wedi gwethredu mewn modd cyffelyb ar adegau.

A dweud y gwir, dwi ddim yn credu fod y gefnogaeth o du'r Garda wedi bod yn sefydliadol ac felly hefyd yn achos yr RUC fe fyddwn yn dadlau. Y trueni yw nad oes modd dweud hynny am rai o luoedd mwy cuddiedig y wladwriaeth Brydeinig fu'n weithredol yng Ngogledd Iwerddon.

Mae'n ymddangos ei fod yn y Gogledd.

Dw'i ddim yn deall be ti'n dweud yma. Yn sicr doedd dim cydweithrediad rhwng yr RUC a'r mudiad gweriniaethol...

Dwi'n credu fod GT yn dweud yma fod yna berthynas sefydiadol rhwng rhai elfennau o'r lluoedd cudd Prydeinig a therfysgwyr teyrngarol.

Yn rhyfedd iawn mae hefyd yn ymddangos yn weddol amlwg fod yna berthynas wedi bod rhwng y lluoedd cudd Prydeinig ac elfennau o'r mudiad terfysgol gwerinaethol a hynny'n benodol er mwyn ysgogi y broses heddwch. Ond mater arall ydi hyn.......

[GT]

Wel i'r gwrthwyneb GT. Os nad yw'r SF yn ail ddewis i fawr neb yna fe fyddwn yn dadlau fod STV yn eu trin yn gymharol deg.

Nid anhegwch oedd gen i - 'mond dweud nad SF sy'n ennill o'r drefn - yr UUP sy'n dod allan orau efallai.

Fe fyddwn yn gwerthfawrogi dy sylwadau am y diffyg turnout ymysg yr Unoliaethwyr - a'i negyddiaeth 'ta derbyn y sefyllfa sydd yma? (sef fod pethau'n symud yn araf tuag at newid parhaol yn y gogledd).

'Dwi'n credu bod y gwahaniaeth yn y gyfradd pleidleisio ychydig yn llai bellach nag y bu ers talwm pan oedd mwy o bobl o lawer yn pleidleisio. Nodaf y cyfraddau isod - mae'r etholaethau yn nhrefn eu natur crefyddol -yr etholaeth lleiaf Pabyddol yn gyntaf, a'r un fwyaf Pabyddol yn olaf.

East Belfast - 60.0%
North Down - 53.8%
Strangford - 54.5%
East Antrim - 53.5%
Lagan Valley - 60.0%
S Antrim - 58.6%
N Antrim - 72.9%
East Londonderry - 60.9%
South Belfast - 62.4%
Upper Bann - 61.1%
North Belfast - 60.9%
Fermanagh South Tyrone - 71.2%
South Down - 65.0%
Mid Ulster - 73.1%
Newry & Armagh - 70.8%
West Tyrone - 71.7%
Foyle - 63.9%
West Belfast - 67.4%

Mae gwahaniaeth - ond efallai nad yw mor amlwg ag y byddai ambell un yn meddwl. Mae ffactorau eraill ar waith hefyd - megis dosbarth cymdeithasol - yr etholaethau tlotaf sy'n fwyaf tueddol i bleidleisio. Yn gwahanol i weddill Prydain mae pobl dosbarth gweithiol yn ymwneud a'r broses wleidyddol mwy nag yw rhai dosbarth canol.

Fedra i ddim rhoi eglurhad i ti, ond efallai ei bod yn arwyddocaol bod yna elfen lwythol gref i batrymau pleidleisio yng Ngogledd Iwerddon - ac mae ffyddlondeb llwythol yn sicr o fod yn bwysicach mewn rhai ardaloedd na'i gilydd.

Mae rhan fwyaf y Garda Síochána yn dod o gefn gwlad Iwerddon, a llawer iawn ohonynt o gadarnleoedd y Wyddeleg (dw'i ddim yn gwybod os mae'r sefyllfa wedi newid, ond pan o'n i'n byw yn y Weriniaeth yn y nawdegau cynnar roedd y gallu i siarad Gwyddeleg yn ofynnol i fod yn heddwas), felly mae/roedd llawer ohonynt yn dod o'r un aelwydydd â chefnogwyr (ac aelodau) yr IRA.

Mae llawer o'r Garda yn wir yn dod o lefydd gwledig - ond pleidleiswyr Fine Gael - plaid wledig - ydi llawer ohonynt. Does yna fawr o gariad rhwng gweriniaethwyr a'r Garda - cafodd nifer o aelodau'r Garda eu lladd gan yr IRA. Dydi'r llithrigrwydd ieithyddol sydd ei angen i gael swyddi cyhoeddus yn y Weriniaeth ddim am beri trafferth i fawr neb.

Dw'i ddim yn deall be ti'n dweud yma. Yn sicr doedd dim cydweithrediad rhwng yr RUC a'r mudiad gweriniaethol...

Roedd 'rheoli' terfysgwyr Unoliaethol (a Gweriniaethol i raddau llai) yn rhan o strategaeth rhyfel Prydain - felly roedd yn sefydliadol.

Yn rhyfedd iawn mae hefyd yn ymddangos yn weddol amlwg fod yna berthynas wedi bod rhwng y lluoedd cudd Prydeinig ac elfennau o'r mudiad terfysgol gwerinaethol a hynny'n benodol er mwyn ysgogi y broses heddwch. Ond mater arall ydi hyn.......

Yn wir.

A dweud y gwir, dwi ddim yn credu fod y gefnogaeth o du'r Garda wedi bod yn sefydliadol ac felly hefyd yn achos yr RUC fe fyddwn yn dadlau.

Na, na - roedd RUC Special Branch yn rhan ganolog o hyn oll. Mae'n debyg y byddan nhw yn dod allan o bethau yn waeth nag MI5 ac ati am bod Mrs O'Loan efo'r hawl i edrych i mewn i'w busnes. Yr RUC gafodd eu pardduo yn adroddiad diweddaraf Mrs O'Loan i'w gweithgareddau yng Ngogledd Belfast - Gweler.

Mae'n debyg bod mwy o lawer o'r math yma o beth i ddod.