Iaith Gymraeg: 'Dim digon o ddefnyddwyr'

[Rhys]

Mae'r ffaith fod angen gwneud y fath beth yn dangos pa mor anodd ydi dod o hyd i'r rhifau Cymraeg yn y lle cynta.

O ia, wnes i'm darllen hwnna'n iawn tro cyntaf

[7ennyn]

Mae'r rhan fwyaf o Gymry Cymraeg yn gweld yr iaith Saesneg fel iaith mwy pwysig a swyddogol wrth drafod busnes. Yn anffodus, mae'r agwedd hon yn endemic ymysg Cymry Cymraeg. Ond canlyniad canrifoedd o ymdrech gan ein concwerwyr i ddifa'r Gymraeg ydi'r 'inferiority complex' yma, nid canlyniad detholiad naturiol.

Dwi'n cofio clywed cyd-weithiwr i mi yn ffonio llinell Saesneg Dwr Cymru i ddweud am ddraen wedi blocio. Roedd o'n gorfod sillafu ei enw a'i gyfeiriad fesul llythyren - roedd o'n stryglo am oes. Mi ddudis i wrtho fo wedyn fod yna linell Gymraeg, ond roedd o'n gwbod yn barod! Yn ei eiriau fo roedd o isio ffonio'r 'llinell swyddogol' i gael sortio'r broblam cyn gyntad a phosib. Idiot!

[Griff-Waunfach]

Nid nocio cymorth.com ydw i a dwi'n nabod y person wnaeth ei greu, ond mae angen hysbysebion banner i ymddangos ar maes-e, blogiau Cymraeg a Chymreig, papurau bro a chylchgronnau, papurau Cymraeg a Saesneg, hysbsyeb yn nyddiadur y Lolfa (mae'r rhai diwethaf i gyd yn costio £ wrth gwrs)

Dwi'm yn nocio cymorth chwaith - deud dwi na fyddia angen gwefan fel cymorth (heb son am ei hysbysebu) petai rhifau ffon cymraeg yn cael eu hysbysebu i'r un graddau a'r rhai saesneg gan y cwmniau yn y lle cynta.

Chi wedi bwrw'r hoelen ar ei ben yn fan hyn. Mae angen hysbysebu'r llinellau yma yn fwy. Mae lawer o bobl yn anwybodus ar y pethau hyn.

[Hedd Gwynfor]

Dyma ddatganiad Cymdeithas yr Iaith. Bu Sian Howys, Hywel Griffiths a Sioned Haf yn gwneud lot o gyfweliadau ar y Radio a'r teledu heddiw hefyd:

Ymateb i Arolwg Dragon's Eye - Yr Angen am Ddeddfwriaeth Newydd

Wrth ymateb i ganlyniadau arolwg diweddar gan raglen BBC Dragon's Eye a oedd yn honni bod nifer isel iawn o Gymry Cymraeg yn defnyddio gwasanaethau Cymraeg y sectorau preifat a chyhoeddus, mae Cymdeithas yr Iaith yn dadlau bod hyn yn brawf pendant o'r angen am Ddeddf Iaith Newydd. Maent yn dadlau bod gwasanaethau Cymraeg tocenistig rhai cwmnïau a sefydliadau, fel y rhai a enwir yn yr arolwg, yn golygu ei bod yn aml yn haws i dderbyn y gwasanaethau Saesneg na mynnu gwasanaeth Cymraeg.

Dywedodd y Swyddog Ymgyrchoedd Cenedlaethol, Sioned Haf,

"Y rheswm pam nad yw pobl yn defnyddio unrhyw wasanaethau Cymraeg sydd ar gael yw bod y gwasanaethau ar draws y sector breifat yn ddarniog ac anwadal, ac mae disgwyliadau pobl Cymru o'r hyn sydd ar gael iddynt yn eu hiaith yn ofnadwy o isel. Pe bai Deddf Iaith Newydd yn sicrhau bod gwasanaethau o safon uchel, o'r un safon ac yr un mor hygyrch a gwasanaethau trwy gyfrwng y Saesneg, yna byddai'r ffigyrau yma yn codi yn sylweddol."

"Yn aml iawn un siaradwr Cymraeg sydd gan y cwmnïau yma yn eu swyddfeydd i ateb eich galwad, os yw'n digwydd bod i ffwrdd, neu ddim yn arbenigo yn eich maes, yna does gennych chi ddim gwasanaeth cyfrwng Cymraeg. Mae pobl felly yn derbyn y gwasanaeth Saesneg, sydd yn llai o drafferth."

Dywedodd Hywel Griffiths, cadeirydd Cymdeithas yr Iaith:

"Mae'r broblem yn deillio o'r ffaith bod yn rhaid i bobl ddewis derbyn gwasanaeth Cymraeg fel rhyw fath o opsiwn ychwanegol, yn hytrach na bod y gwasanaeth Cymraeg yn cael ei gynnig fel mater o hawl sylfaenol. Mae 1% yn gofyn am wasanaeth Cymraeg y Principality er enghraifft, ond does dim rhaid i rywun sydd yn siarad Saesneg ofyn am wasanaeth Saesneg o gwbwl. Mae'r hyn sydd yn cael ei awgrymu yn yr arolwg gyfystyr a siop yn gosod teganau ar silff uchel tu ôl i gownter mewn ystafell wedi'i chloi, ac yna cwyno bod gwerthiant teganau yn isel."

"Mae haeriad y CBI bod busnesau yn cael eu gyrru gan bwerau cwsmeriaid yn unig yn anghywir - mae mater o hawliau eraill fel isafswm cyflog a'r hawl i weithwyr ymuno ag undeb yn hawliau sylfaenol sydd yn cael eu darparu gan
ewyllys wleidyddol. Dylai'r hawl i dderbyn gwasanaethau Cymraeg gael ei thrin yn union yr un modd"

Bydd nifer o gynigion yn ymwneud â Deddf Iaith Newydd, gan gynnwys galwadau ar y sector breifat, yn cael eu trafod yng Nghyfarfod Cyffredinol Cymdeithas yr Iaith Gymraeg am 10 o'r gloch yng Nghanolfan y Morlan, Aberystwyth, dydd Sadwrn yr 2il o Chwefror.

[telsa]

118 404 BT- Dim ond ar ôl rhaglenni Cymraeg ar y teledu dwi wedi gweld rhain

A finne. A wedi'u gweld nhw, ffoniais i'r rhif. A dyma beth ges i:

"Bi-bi-bîp. Sorry. This service is not available through Virgin Network" [Clic]

[Jon Bon Jela]

118 404Dyw nhw ddim yn diweddaru'r rhestr yn ddigon aml o bell ffordd. Achau ar ôl i travelione cymru newid ei rif, roedden nhw'n dal i roi'r hen rif mas. Does gyda nhw ddim hyd yn oed rhifau ffon y cwmnioedd Cymraeg fwyaf blaenllaw. Dwi jest yn tecstio 118118 erbyn hyn.

Swalec:
Fi: Hello, can someone deal with my query through the medium of Welsh please?
Swalec: Certainly, just hang on a second...
(15 munud yn ddiweddarach)
Sorry mate, the Welsh guy we have is off work today, can I help at all?

Cysylltu â Chaerdydd
Mae ganddyn nhw rif ar wahân i siaradwyr Cymraeg. Ar ôl pwyso amryw opsiynau ac aros 5 munud, dwi'n cael rhywun yn ateb y ffôn yn Saesneg.

Trwyddedu Teledu
"Wyt ti eisiau talu'n annually, quarterly neu monthly?"
"Bydd angen bank account number a sort code i setio'r direct debit i fyny"
"Galla' i transferrio dy address di os gwelwch yn dda?"

A bydded i;r heniaith barhau.

[Rhys]

Derynais lythyr arall gan Principality ddoe gyda balans fy nghyfrif er mywn helpu gyda fy ffurflen hunan asesu (nid mod i'n llenwi un, a ddoe oedd y dyddiad cau ta beth!). Rydd i gyd mawn Cymraeg clir chwarae teg. Ar ddiwedd y llythyr roedd neges:

Ar hyn o bryd rydych yn derbyn pob gohebiaeth yn Gymraeg (pan yn bosib). Os hoffech dderbyn y wybodaeth yn Saesneg, cysylltwch â ni.

Trefnais forgais gyda Principality cyn iddynt fod a polisi dwyieithog felly mae popeth yn Saesneg, ac byddwn yn ei gadw felly am nad yw fy ngwraig yn ddigon hyderus o'i Chymraeg eto. Rhaid mi ddweud dwi ddim yn cofio neges ar waelod llythyrau nhw yn fy atgoffa bod modd derbyn y wybodaeth yn Gymraeg. Damia nhw.

[Jon Bon Jela]

Efallai bod hwn yn syniad hollol quackers ond a fyddai hi, yn eich tyb chi, yn gwneud synnwyr i agor canolfan gyswllt mawr yn rhywle all ddelio gyda phob ymholiad pob cwmni drwy gyfrwng y Gymraeg? Byddai hyn yn benbleth i ddechrau, ond yn arbed llawer o arian yn yr hirdymor. H.y. ffonio'r llinell cyffredinol yn gyntaf er mwyn iddyn nhw eich trosgwlyddo i'r mwnci perthnasol Ganolfan gyswllt OhShit-dylwn-i-ddim-fod-wedi-gwneud-gradd-yn-yGymraeg Cyf.

[Rhodri Nwdls]

Un peth bach arall - faint o ganghennau sgen y Princiaplity yng nghadarnleoedd y Gymraeg? Dim llawer. Cwmni y De ydyn nhw gan fwyaf sy'n mynd i roi sgiw i'w ffigyrau nhw.

Ond rhaid eu canmol nhw - ma'n nhw o leia'n trio (er does neb yng nghangen Aber yn siarad Cymraeg - nac yn HSBC yn ddiweddar o ran hynny - yn ABER!).

[Jon Bon Jela]

Y peth arall sy'n fy mhoeni i - petai polisi iaith o ryw fath yn cael ei weithredu a bod rhaid cyfieithu pob dim, ai dim ond y cwmniau cyfieithu crachaidd fydd yn elwa?