"Ac o'n i fel..."

[Jon Bon Jela]

*JBJ ar ei focs sebon*

Oes rhywun arall yn CASAU a/neu yn cael eu dychryn gan bobl ifanc (yn gyffredinol o dan 30, ond rhai oedolion hefyd, gwaetha'r modd) sy'n gorfod defnyddio cyfieithiad lletchwith "Ac o'n i fel ___________________ [* gosodir emosiwn, dyfyniad etc yn y bwlch]" i ddisgrifio profiad neu sefyllfa? Gwn mai dylanwad teledu Amercaniadd ar Saesneg Prydain, a'r effaith osmotaidd ieithyddol ar y Gymraeg sy'n peri hyn, ond mae'n sioc ac yn syndod darganfod bod y ffordd hon o siarad yn gymaint o norm erbyn hyn.

Beth sy'n bod ar ddweud "O'n i ddim yn ei ddeall e" yn lle "O'n i fel 'Okaaaaaaaaaaaaay" neu ddweud "Doedd hi ddim yn cytuno" yn lle "Ac o'dd hi fel 'naaaa no way sai'n neud hwnna!'"

"Ac o'n i fel", wir! Naill ai eich bod chi neu nad ydych chi, os yw hynny'n gwneud synnwyr.

Beth yw barn fy nghyd-ffasgwyr gramadegol crachysgolheigaidd y maes?

[Hogyn o Rachub]

Dwi'm yn licio'i glwad o chwaith, ond fi di'r cyntaf i godi'n llaw â chyfaddef fy mod i'n clywed fy hun yn ei ddweud yn bur aml (wel, "fatha" yn hytrach na "fel", hynny ydi).

Un rhyfedd dwi ddim ond wedi'i glywed yn y de ydi pobl yn dweud "fel" ar ddiwedd brawddeg e.e. "mae hynny'n wych, fel". Od.

[huwwaters]

Un arall ydi deud "Ac o'n i fel." Tawelwch a ryw wyneb od.

[Macsen]

Ia nath rywun o'n i'n nabod wneud hyn. Ac o'n i fel, paid!

[Kez]

Un rhyfedd dwi ddim ond wedi'i glywed yn y de ydi pobl yn dweud "fel" ar ddiwedd brawddeg e.e. "mae hynny'n wych, fel". Od.

Plant ysgolion Cymraeg y de sy'n gweud hwnna am ei bod hi'n gyffredin iawn yn Sysnag y Cymoedd:

We're going to Cardiff like - ryn ni'n mynd i Gaerdydd fel
I hate him like - wi'n ei gasau e fel

[Mali]

O na ! Dwi'n clywed hyn bob dydd, yn enwedig yng nghwmni rhai yn eu harddegau! Hefyd ar y newyddion pan mae plant [ yn arbennig] yn cael eu cyfweld ar stori newyddion.
" It was like ..... , then I kind of like.... da da da .....

[Seonaidh/Sioni]

Mae'n gas gen i hynny. Ac o'n i fel ystyried sgwennu rhywbeth amdano yma. Ac o'n i fel meddwl am beidio. Ac o'n i fel meddwl rhagfarn. Ieuenctid ieuenctid - gad iddyn nhw.

[Rhodri]

Run lol a "on i literally'n marw". Odda ti wir? Ffycin speedy recovery llu oedd? A gorrffen brawddeg efo "soooo....". So be? So di hynny'n gneud dy esboniad yn gyflawn ydy o? Y bits ddiog. nachdi!

Erthygl mewn papur newydd (dwim yn cofio pa un) ddim gymaint a hynny yn ol yn dadlau bod "Ac on i fel.. / I was like" yn gneud synnwyr, a dylai gael ei ddefnyddio mwy pan yn son am betha oedd pobol wedi eu dweud yn y gorffenol ond bod dim modd go iawn i brofi sut y dywedwyd hyn. e.e. Roedd Bendigeidfran fel "A fo Ben bid bont". Pedantic te?

[Hazel]

"Ac o'n i fel _____" Ie, rydyn ni wedi bod ei chlywed hi ers flynyddoedd yn America. Hefyd, mae 'na brawddegau sy'n mewnosod "you know". "I am going, y'know, to, y'know, Ireland yfory, y'know." Wedyn, cyfuno'r ddwy? "I was like, y'know, scared."

Ond, dywedwch wrtho fi, ogwydd. Dydy hyn ddim yn digwydd mewn ieithoedd arall? "Mae gen i ymwelwyr, felly." "Mae 'na galwad ffôn amdanoch, felly." Beth am "yntefe" neu 'te?

Cytunaf. Dydy'r rheiny ddim cynddrwg â "I was like...". Dim ond gofyn, ydy pobl yn chwarae efo Cymraeg ac ieithoedd arall fel hyn. Oes 'na bratiaith yn Gymraeg?

[Seonaidh/Sioni]

Wrs gwrth mae na. Mae bratiaith ym mhob iaith am wn i. Ond, yn marn i, dim y fratiaith ei hun sy'n codi dander ac ati, ond y pethau newydd ynddi sy'n dod o'r ieuenctid. Ym Mhrydain (wel, y rhannau ohoni lle arferir Saesneg) mae na duedd i ragfarnu bratiaith gan ddeud ei bod yn dod o'r Unol Daleithiau, dyn. Ond faint o bobl sy'n sylweddoli gwreiddiau "dig it"? Mae'n dod o hen ferf Gwyddeleg (Gaeleg = "tuigsinn") yn golygu "deall", felly "twig", "dig" ("twig" o'r ffurf Aeleg, "dig" o'r ffurf Wyddeleg). Ac mae na waeth bethau byth - wedi clywad fod rhai Saeson - ac Albanwyr hefyd - yn galw eu rhieni yn "Mam" a "Dad", a hen-rieni yn "Nan" a "Dai". O ble, tybed?