CAN I GYMRU 2010

[Cymru Fydd]

Mae Cân i Gymru y tu hwnt i fod yn jôc bellach. Roedd y rhaglen neithiwr yn gywilyddus. 'Does ryfedd fod yna gymaint yn troi drosodd i Radio 1 neu 2, achos os di'r caneuon hyn yn nodweddiadol o'r hyn sydd i ddod, Duw â'n helpo.
Dwi'n hollol gefnogol i farn Dewi Pws am ormod o ganeuon Saesneg ar Radio Cymru. Ond ar y llaw arall, pa ganeuon Cymraeg newydd sy'n mynd i ddal dychymyg y genedl? Mae Cân i Gymru wedi cynhyrchu caneuon da yn y gorffennol: Nwy yn y Nen, Nid Llwynog oedd yr Haul, Y Cwm a.y.y.b, ac yn dal i gynhyrchu caneuon "olreit" tan yn weddol ddiweddar (Harbwr Diogel, Cae o Yd et al). Ond erbyn hyn dan ni'n rhygnu ymlaen bob blwyddyn a gwobrwyo caneuon gwirioneddol wael jesd er mwyn cael rhaglen. Ac o achos hynny, ni chawn ni gân dda unwaith eto achos mae'r peth wedi mynd yn gymaint o jôc.
Mae'r llythyr yn Golwg tua 'thefnos yn ôl am Alun Tan Lan yn ddifyr iawn. Rwan mae ganddo fo ddeng mil yn ei boced (wrach chydig llai ar ol bachandyr neis i Tomi Wyn), ac mi gawn ni stiwdio fechan neis er mwyn cael llawer mwy o ganeuon diddim. Dydw i ddim yn deall be odd gan Alun Tan Lan i'w brofi. Mae ennill Cân i Gymru fel cam mawr yn ôl (ond eto yn gam hawdd i'w gymryd os oes addewid o 10 mil) tra gallasai'r arian fod wedi cael'i fuddsoddi yn llawer gwell mewn artist ifanc, ffres, talentog.
Hen bryd i symud ymlaen oddi wrth yr anifail lled-farw hwn a elwir Cân i Gymru.
Yn y fan hon y terfyna'r pregeth.
(nid grawnwin surion mo hyn, jesd rhwystredigaeth!!)

[Ramirez]

Mae Cân i Gymru y tu hwnt i fod yn jôc bellach. Roedd y rhaglen neithiwr yn gywilyddus. 'Does ryfedd fod yna gymaint yn troi drosodd i Radio 1 neu 2, achos os di'r caneuon hyn yn nodweddiadol o'r hyn sydd i ddod, Duw â'n helpo.
Dwi'n hollol gefnogol i farn Dewi Pws am ormod o ganeuon Saesneg ar Radio Cymru. Ond ar y llaw arall, pa ganeuon Cymraeg newydd sy'n mynd i ddal dychymyg y genedl? Mae Cân i Gymru wedi cynhyrchu caneuon da yn y gorffennol: Nwy yn y Nen, Nid Llwynog oedd yr Haul, Y Cwm a.y.y.b, ac yn dal i gynhyrchu caneuon "olreit" tan yn weddol ddiweddar (Harbwr Diogel, Cae o Yd et al). Ond erbyn hyn dan ni'n rhygnu ymlaen bob blwyddyn a gwobrwyo caneuon gwirioneddol wael jesd er mwyn cael rhaglen. Ac o achos hynny, ni chawn ni gân dda unwaith eto achos mae'r peth wedi mynd yn gymaint o jôc.
Mae'r llythyr yn Golwg tua 'thefnos yn ôl am Alun Tan Lan yn ddifyr iawn. Rwan mae ganddo fo ddeng mil yn ei boced (wrach chydig llai ar ol bachandyr neis i Tomi Wyn), ac mi gawn ni stiwdio fechan neis er mwyn cael llawer mwy o ganeuon diddim. Dydw i ddim yn deall be odd gan Alun Tan Lan i'w brofi. Mae ennill Cân i Gymru fel cam mawr yn ôl (ond eto yn gam hawdd i'w gymryd os oes addewid o 10 mil) tra gallasai'r arian fod wedi cael'i fuddsoddi yn llawer gwell mewn artist ifanc, ffres, talentog.
Hen bryd i symud ymlaen oddi wrth yr anifail lled-farw hwn a elwir Cân i Gymru.
Yn y fan hon y terfyna'r pregeth.
(nid grawnwin surion mo hyn, jesd rhwystredigaeth!!)

Wrth gwrs mai'r arian ydi'r cymhelliant dros drio'r gystadleuaeth - beth arall fydda fo? Dio'm yn fater o "brofi" dim byd - mae pobol yn mynd i fod yn cyfansoddi beth bynnag, a mae CiG jysd yn ffordd o drio gneud 'chydig o bres o'r peth - a fel ddudodd Ar Mada uchod, efo'r sefyllfa i gerddorion fel mae hi ar hyn o'r bryd, mae'n rhaid manteisio ar bob cyfle bosib.

Mae'r syniad y "gallasai'r arian fod wedi cael'i fuddsoddi yn llawer gwell mewn artist ifanc, ffres, talentog" yn un od iawn. Dim lle cystadleuaeth ydi buddsoddi. Gwobr oedd hi. Fel ddudishi, mae cyfansoddwyr yn mynd i gyfansoddi beth bynnag, ifanc a ffresh neu beidio - a mae o'n faes ofnadwy o anodd i wneud unrhyw fath o fywoliaeth ohono, yn enwedig pan mae pobl yn cwyno am orfod talu £5 i fynd i gig ac yn disgwyl cael lawrlwytho'r holl fiwsig yn y byd am ddim - mae CiG yn un ffordd arall o geisio ennill 'chydig o arian.

[CORRACH]

Cytuno hefo Ramirez am gymhelliant y cerddor. Fedri di'm eu beio nhw am chwilio'r pres. (Mae'r cwestiwn pam fod y caneuon yn tueddu i fod fel mae nhw, a pham bod pawb yn gwirioni ar ganeuon mor od yn fater arall). Duw â helpo unrhyw un sy'n ymhel â'r celfyddydau ar hyn o bryd, hyd yn oed os mai dim ond am wneud ychydig o bres poced mae nhw. Mae'n ymddangos fod y llywodraeth ar hyn o bryd yn taflu eu pres nhw i gyd tuag at wyddoniaeth a busnes er mwyn "adfer yr economi". Hefo'r Germau Olympaidd hefyd, does neb isho gwybod am artisitiaid, heb sôn am rai Cymraeg eu hiaith.

Be sy'n rhwystredig gan fwya ydi bod CiG (a diwylliant Cymru yn gyffredinol) o yn gorfod "creu" cystadleuaeth neu ddigwyddiad ffug-unwaith-y-flwyddyn nad ydi o'n cael unrhyw ddylanwad artistig gwirioneddol ar 364 diwrnod arall y flwyddyn, ac yn hwb economaidd i neb ond yr enillydd. Gelli di ddadlau'r un fath am rai agweddau o'r Eisteddfod Genedlaethol. Tra bod yr Eisteddfod yn "dathlu" diwylliant ar yr un llaw ac yn "buddsoddi" o ryw fath yn ariannol a diwylliannol, yn aml mae'n cymryd pres (a sylw) oddi wrth cyfanrwydd y diwylliant hwnnw hefo'r llaw arall, trwy'i gyfyngu i un wythnos y flwyddyn. Mae hyn yn wir am Maes-B, Cerdd Dant, llenyddiaeth, llefaru . . . .

O ran y "buddsoddi" - dwi'n cytuno nad pennaf fwriad cystadleuaeth ydi buddsoddi ond i wobrwyo. Ac mae'n wir fod yr artistiaid yn y ffeinal yn mynd i wneud ychydig allan o airplay Radio Cymru, am wn i. Ond beth petai'r £10000 yma yn cael ei drosgwyddo i gystadleuaeth (tebyg i) Wobrau Roc a Phop Cymru? (o.n. oes na wobr ariannol yn fanno eisoes?)
Dyna roi hwb ac egni i fandiau a hyrwyddwyr gynnal y sîn o Ionawr 1af hyd at Ragfyr 31ain bob blwyddyn
Beth petai artistiaid yn cael (siâr o) £10000 am gyhoeddi y record byr/hir gorau o 2010 neu bod y band byw gorau (perfformio'n gyson/cael pobl i ymrannu â'u £5 a dod i gig) yn cael siâr.
Beth am wobr i'r hyrwyddywyr gorau sy'n cynnal economi'r sîn i'r artisitaid a'r tafarnau? (e.e. dychmygwch y digwyddiadau y gallai Grŵp Coll eu cynnal hefo £10000)
Dyna be fysa gwobrwyo a buddsoddi yn ariannol a diwylliannol.

[OND, mi rydan ni i gyd yn gwybod mai'r buddsoddiad go iawn fan hyn ydi buddsoddiad S4C sy'n gwybod yn iawn fod rhoi £10000 i ryw artist neu'i gilydd yn ddim byd cyn belled â bod Pat a Janice ac Elsi a Glen yn gwylio Cân i Gymru, gwylio S4C, yn mwynhau, yn pleidleisio ac yn gwneud i bawb deimlo'n gynnes braf ym mêr eu hesgyrn fod Cymru yn lle trendi, modern a hunanfodlon i fyw.]

[Cymru Fydd]

Mae'n rhyfedd i ti grybwyll yr Eisteddfod. Mi odd hi'n chwip o eisteddfod, dwi'n siwr y byddai pawb yn barod i gydnabod hynny. Ond ar y dydd Gwener roedd y Gadair yn wag oherwydd nad oedd neb wedi cyfansoddi awdl a oedd yn deilwng ohoni. Mi fyddai gwobrwyo awdl "wael" yn gostwng lefel yr eisteddfod, ac felly yn arwain at gwymp yn hygrededd y Gadair. Drwy wneud hyn, gobeithio y gwnaiff pobl sylweddoli maint y gamp sydd yn angenrheidiol, a'i pharchu.
Dyna be mae CiG wedi'i golli, sef y parch achos mae na wobrwyo caneuon digon sâl wedi digwydd yn ddiweddar. Mae pobl felly yn cymryd y peth yn ysgafn ac yn cystadlu efo caneuon sydd ddim yn deilwng o gystadleuaeth sydd â theitl mor "bwysig" a "Chân i Gymru". Dwi'n deall na fyddai'n gwneud teledu da, ond dwi'n meddwl y byddai gwrthod gwobrwyo yn peri i'r cyfansoddwyr 'godi'i sanau' a deall nad ydi unrhyw gân gachu (Bws i'r Lleuad, er enghraifft), yn deilwng o'r anrhydedd, y sylw na'r arian.

[CORRACH]

Mae'n rhyfedd i ti grybwyll yr Eisteddfod. Mi odd hi'n chwip o eisteddfod, dwi'n siwr y byddai pawb yn barod i gydnabod hynny. Ond ar y dydd Gwener roedd y Gadair yn wag oherwydd nad oedd neb wedi cyfansoddi awdl a oedd yn deilwng ohoni. Mi fyddai gwobrwyo awdl "wael" yn gostwng lefel yr eisteddfod, ac felly yn arwain at gwymp yn hygrededd y Gadair. Drwy wneud hyn, gobeithio y gwnaiff pobl sylweddoli maint y gamp sydd yn angenrheidiol, a'i pharchu.
Dyna be mae CiG wedi'i golli, sef y parch achos mae na wobrwyo caneuon digon sâl wedi digwydd yn ddiweddar. Mae pobl felly yn cymryd y peth yn ysgafn ac yn cystadlu efo caneuon sydd ddim yn deilwng o gystadleuaeth sydd â theitl mor "bwysig" a "Chân i Gymru". Dwi'n deall na fyddai'n gwneud teledu da, ond dwi'n meddwl y byddai gwrthod gwobrwyo yn peri i'r cyfansoddwyr 'godi'i sanau' a deall nad ydi unrhyw gân gachu (Bws i'r Lleuad, er enghraifft), yn deilwng o'r anrhydedd, y sylw na'r arian.

Bysa'n neis bysa: ond cystadleuaeth first to the post neu "ddewis ffefryn" ydi CiG, hefo ychydig o dafod mewn boch, yn debycach i'r Eurovision (am wn i mai fel ateb i'r Eurovision mae'n bodoli go iawn). Hyd yn oed pe bai bob un yn eithriadol o wael, byddai rhan helaeth y pleidleiswyr yn dewis un beth bynnag. Teledu ac Adloniant Ysgafn ydi'i bwrpas o yn y bôn. Mae'n boeunus i rai: ond dwi jyst yn diffodd y teledu.

Mae cystadleuaeth Lenyddol yn yr Eisteddfod yn *feirniadaeth* ar *waith celfyddydol* sy'n cael ei gyfansoddi i'r gystadleuaeth honno. Dydi Adloniant Ysgafn na'r Teledu ddim yn agos at ddod yn ail i hynny hyd yn oed, dim ots faint o ddramteiddio a wneir ar y seremoniau gwobrwyo.
Mae lot o ganeuon yn gelfyddyd, ond anaml felly yn CiG. Mae lot o lenyddiaeth yn crap/amherthnasol, ond anaml felly y rhai sy'n dod i olau dydd yn y cystadlaethau eisteddfodol (does neb ond y beirniaid yn gorfod wynebu'r rhain).

[rebownder]

C'mon - oedd sioe Nos Sul yn llawer well na cynig blwyddyn dwetha - yr unig rhai fysa'n dadla huna ywr rheini wnaeth fethu cael llwyfan yn 2010 ynde?

[Hogyn o Rachub]

I fod yn onast o'n i'n meddwl bod un eleni lot well na llynadd. Odd llynedd o bosib y gwaetha erioed.