maes-e.com

Oes unrhywun a brynodd y gwyddoniadur iaith Gymraeg? Os ydy, o dan "Englyn", beth ydy'r engraifft sydd yn cael ei dangos hi? Diolch yn fawr.

Yn ôl y Gwyddoniadur:

Mesur mewn barddoniaeth yw englyn. Yng ngramadegau barddol yr Oesoedd Canol enw ar ddosbarth o fesurau ydoedd, gan gynnwys yr englynion hynny ac iddynt dair llinell a geir mewn canu chwedlonol cynnar (gw. Heledd a Llywarch Hen). Erbyn hyn uniaethir y term i bob pwrpas â'r enlyn unodl union a ddaeth i fri yn ystod y 12g. ac sy'n parhau'n hynod o boblogaidd ymysg beirdd Cymru. Mae'r englyn yn cynnwys 30 sillaf (10/6/7/7), ac mae patrwm y ddwy linell olaf yn debyg i'r hyn a geir mewn cwpled o gywydd fel y dengys yr enghraifft a ganlyn:

I beth y rhuthrwn drwy'r byd? - Gwirion yw
Gyrru'n wyllt drwy fywyd;
Daw blino brysio ryw bryd
A daw sefyll disyfyd. (O. M. Lloyd)

Caiff yr englyn ei ddefnyddio naill ai'n unigol, neu fel rhan o gyfres, neu'n gymysg â mesurau eraill oddi mewn i awdl.. O ran ei grynoder fe'i cymharwyd sawl tro â'r haiku Japaneaidd. Fe'i gwelir yn aml ar gerrig beddi, ond caiff ei ddefnyddio hefyd mewn cywair doniol neu ddychanol. T. Arfon Williams (1935-98), un o Dreherbert (y Rhondda) yn wreiddiol, oedd englynwr mwyaf gwefreiddiol y cyfnod diweddar.

A yw awdur pob darn yn y gwyddoniadur yn cael ei nodi? Englyn diddorol i gynnwys fel engrhtaifft, o ystyried cynifer sydd ar gael.

Creyr y Nos a ddywedodd:A yw awdur pob darn yn y gwyddoniadur yn cael ei nodi? Englyn diddorol i gynnwys fel engrhtaifft, o ystyried cynifer sydd ar gael.

Nadi. Ie, te?
Ydi Gwyddoniadur i fod i fynegi barn?
Mae'n eitha posib mai T Arfon Williams "oedd englynwr mwyaf gwefreiddiol y cyfnod diweddar" ond mae'n taro'n od mewn llyfr ffeithiol - yn enwedig gan nad yw'r awdur yn cael ei nodi.

sian a ddywedodd:Mae'n eitha posib mai T Arfon Williams "oedd englynwr mwyaf gwefreiddiol y cyfnod diweddar" ond mae'n taro'n od mewn llyfr ffeithiol - yn enwedig gan nad yw'r awdur yn cael ei nodi.

Ie, diddorol. Hynny yw, dwi'n cytuno gyda be ma fe'n dweud, er gallai fod wedi crybwyll Gerallt ac Alan Llwyd. Os mai T Arfon Williams oedd yr englynwr mwya gwefreiddiol yna pam ddim cynnwys un o'i englynion e?!
Wedi dweud, siwr bo rhywbeth a ellid fod wedi ei gynnwys ymhob darn yn y gwyddoniadur! Byth yn mynd i blesi opawb na!

Gwen a ddywedodd:
I beth y rhuthrwn drwy'r byd? - Gwirion yw
Gyrru'n wyllt drwy fywyd;
Daw blino brysio ryw bryd
A daw sefyll disyfyd. (O. M. Lloyd)
quote]

Diolch yn fawr, Gwen. Hefyd, diolch i chi gyd am y drafodaeth ddiddordeb am englynion. Rydw i'n dysgu llawer iawn.

Beth yw'r farn gyffredinol ar Y Gwyddoniadur? h.y. y dewis. Oes 'na rai annheilwng wedi eu cynnwys? oes 'na bobl gymwys a hepgorwyd?

oes sôn eto am ba mor aml fydd diweddariadau o'r Gwyddoniadur yn cael eu cyhoeddi, os o gwbl?

Pwynt da Dylan! Dylai cyfrol fel hon fod yn llawer mwy democrataidd. Dylai'r cyhoedd fod yn allweddol yn y dethol yn hytrach na gadael y dewis i driawd hollwybodus siarad ar ein rhan.

Y cwestiwn mawr wrth gwrs yw 'pwy sy'n dethol y detholwyr' ?